کتاب زیست سلولی وملکولی لودیشدر سنامه دوره كار قلب و الكتروكارديوگرام
دوره كار قلب:
تعريف : مرحله زمانی از انتهای یک انقباض قلبی تا انتهای انقباض بعدی
مراحل: 1 - انقباض دهليز ها(1/.ثانيه) 2 – انقباض بطن ها( 3/.ثانيه ) 3 – استراحت عمومي(4/. ثانيه)
{زمان در حالت استراحت فرددر نظر گرفته شده است }
- هر دوره قلبی بوسیله تولید خودبخودی یک پتانسیل الكتريكي در گره سینوسی دهلیزی شروع می شود.
- جريان به سرعت از طریق هردو دهلیز وسپس از راه دسته دهلیزی- بطنی به بطن ها می رسد.
- به علت ترتیب قرارگرفتن خاص سیستم هدایتی، بین دهلیزها وبطن ها، تأخیری بیشتر از 1/. ثانیه بین عبور جريان قلبی از دهلیزها وسپس بطن ها وجود دارد.
سیستول و دیاستول :
دوره قلبی از یک مرحله شل شدن موسوم به دیاستول که در جریان آن قلب از خون پر می شود وبه دنبال آن از یک مرحله انقباض موسوم به سیستول تشکیل شده است.
عمل تلمبه ای دهلیز ها :
خون در حال طبیعی به طور مداوم از سياهرگ های بزرگ به داخل دهلیزها جریان می یابد و تقریبا 75% این خون حتی قبل از انقباض دهلیزها، مستقیما از دهلیز ها به داخل بطن ها می ریزد، سپس انقباض دهلیزی موجب خروج 25% دیگر وپر شدن بطــن ها می شود.
عمل تلمبه ای بطن ها :
در جریان سیستول بطن ها مقدار زیادی خون به علت بسته بودن دریچه های دهلیزی بطنی، در دهلیز ها تجمع می یابد.بنابراین به مجرد این که سیستول بطنی به پایان می رسد، فشار بطن ها به مقدار اندک سقوط می کند. فشار زیاد در دهلیزها بلافاصله دریچه های دهلیزی بطنی را باز می کند و به خون اجازه می دهد تا به سرعت به داخل بطن ها جریان یابد. این مرحله موسوم به پر شدن سریع بطن هاست و در مرحله استراحت عمومي رخمي دهد.
تخلیه بطن ها و مرحله خروج خون از قلب:
بلافاصله بعد از شروع انقباض بطن، فشار بطن به طور ناگهانی بالا می رود و باعث بسته شدن دریچه های دهلیزی بطنی می گردد.
هنگامیکه فشار بطن اندکی از 80 میلیمتر جیوه بالاتر می رود، دریچه های سيني شكل را با زور باز می کند و خون داخل بطن به ریه و دیگر قسمت های بدن پمپ می شود.
حجم ضربه اي :
تعريف: مقدارحجم خوني كه در هر ضربان (سيستول)از هر يك از بطن ها خارج مي شود.
- حجم ضربه اي هر دو قسمت قلب(چپ و راست) بايد در مجموع برابر باشد.
- بعد از انقباض بطن حجم قابل ملاحظه اي از خون (حجم پايان سيستولي ) در قلب مي ماند.
برون ده قلب:
تعريف: مجموع خون همه ي حجم هاي ضربه اي است كه در مدت يك دقيقه از قلب بيرون مي ريزد.
راه محاسبه:
حجم ضربه اي × تعداد ضربان در يك دقيقه = برون ده قلب
- تعداد ضربان قلب با فعاليت اعصاب سمپاتيك وپاراسمپاتيك و بعضي هورمون ها تغيير مي كند.
- با توجه به 75 ضربان در دقيقه و حجم ضربه اي 70 ميلي ليتر، اكر فردي باوزن 70 كيلو گرم حدود 5 ليتر خون داشته باشد بنابر اين قلب به طور طبيعي همه خون بدن را در ظرف يك دقيقه تلمبه مي كند.
الكترو كارديو گرام:
تعريف : الکتروکاردیوگرام یا نوار قلب به نمودار ثبت‌شده تغییرات پتانسیل الکتریکی(پديده الكتريكي) ناشی از تحریک عضله قلب گفته می‌شود.
- دستگاه الکتروکاردیوگراف، این نمودار را بر روی نوار کاغذی خط کشی شده‌ای به طور پیوسته ضبط می‌کند. این امواج نمایشگر مراحل مختلف تحریکات قلبی هستند.
دوره قلبی همراه با الکتروکاردیوگرافی:
مرحله اول- استراحت عمومی قلب به مدت ۰/۴ ثانیه:
- در این مرحله حفره ها در حال استراحت اند.
- خون تیره به وسیله سياهرگ ها، به دهلیز راست می ریزد.
- این خون به خاطر وزنش،دريچه ها را که تا هنگام پایان موج T دوره قلبی پیشین بسته بودند باز مي كند و وارد بطن ها می‌شود و آنها را تا حدی پر می‌کند.
- پس از اینکه پیام الكتريكي به طور کامل سراسر دهلیز را فرا گرفت، در الکتروکاردیوگرام موج P ثبت می‌شود. بلافاصله بعد از آن مدت استراحت عمومی قلب یعنی ۴/ ثانیه به اتمام می‌رسد.
- وضعیت دریچه ها در اين مرحله:
سینی ها : بسته؛ تا خون وارد شده به سرخرگ ها از آن ها خارج نشود.
لختی ها : باز؛ تا خون دهلیزها وارد بطن ها شوند.
مرحله دوم – انقباض دهلیزها به مدت ۰/۱ ثانیه:
۱) انقباض دهلیزها :وقوع از P تا پایان R (انقباض تغییری در الکتروکاردیوگرام ایجاد نمی‌کند چون پیام الکتریکی منتقل نمی‌شود)
فاصله P-Q یا P-R :
عبارت است از فاصله بین شروع انقباض دهلیز وشروع انقباض بطن
۲) انتشار پیام انقباض بطن ها: ایجاد موج QRSدر الکتروکاردیوگرام
۳) انتشار پیام استراحت دهلیزها : زیر موج پیام قوی انتشار انقباض بطن هاگم می‌شود
۴) شنیدن صدای اول قلب
وضعیت دریچه ها در اين مرحله:
سینی ها : بسته؛ تا خون وارد شده به بطن ها از طریق این دریچه‌ها وارد سرخرگ ها نشود.
لختی ها :باز؛ تا خون دهلیزها وارد بطن ها شوند.
مرحله سوم – انقباض بطن ها به مدت ۰/۳ ثانیه:
۱) انقباض بطن ها به مدت ۰/۳ ثانیه: فاصله S تا T
2) استراحت دهلیزها
۳) شنیدن صدای دوم قلب
وضعیت دریچه ها در اين مرحله:
سینی ها: ابتدا باز (در هنگام انقباض بطن ها) و بعد بسته ( پس از اتمام انقباض بطن ها)
لختی ها: ابتدا بسته (در هنگام انقباض بطن ها) و بعد باز ( پس از اتمام انقباض بطن ها)
تغییرات الكترو كارديو گرام در بیماریها
- در برخی حملات قلبی: پهن شدن QRS
- در برخی اختلالات يوني پلاسما تغییرات الكتروكارديوگرام ايجاد مي شود
- بزرگ شدن قلب: افزايش ارتفاع QRS
- انفاركتوس: كاهش ارتفاع QRS
-كند شدن سرعت جريان در بطن: افزايش زمان P-Q
انواع سلول های عصبی
سلام